BOHEMYA CAM SANATI “BOHEM”
Bohemya camcılığı ilk olarak 15. yüzyılda gelişme göstermiş, kimi zaman büyük gelişmeler, kimi zaman da sıkıntılar yaşamıştır. Ama, 18. yüzyıl başlarında Bohemya’lı cam fabrikalarının başarısının arkasında, çok sayıda sanatçı, ressam, gravürcünün, cam ustalarının arasında bulunması yatmaktadır. Bütün bunların etkisiyle, 18.yüzyıl başında bölgenin camcılığı öylesine gelişmişti ki, Hindistan’dan Güney Amerika’ya kadar hemen her yere Bohemya camları ihraç edilmekteydi. Belgelere göre daha 18. yüzyılda Avrupa’nın 12 büyük şehriyle, limanında 38 adet “Bohemya Evi” açılmıştır. Baltimore, Beyrut. Kahire, Mexico City, New York ve hatta İzmir’de satış merkezleri bulunmaktaydı. Kısacası, Bohemya’lı camcılar dünyayı değişik bir ürün kimliğiyle, “camla” fethetmişlerdi.Bohemya camcılığının Osmanlı İmparatorluğunda çok yaygınlaşmış ürünlerinden birisi, “kesme kristal”leridir. Cam kesimi, 1700’lü yıllardan başlayarak, değişik bölgelerde 100’den fazla kesim ve gravür ustası eliyle en üst düzeylere ulaşmış bir teknikti. Bohemya camları, olağanüstü tekniği nedeniyle, pazar olarak daima en üst düzeydeki kesime yönelmişti. 1850’li yıllarda inşaatı tamamlanmış olan Dolmabahçe Sarayı’nda da çok miktarda Bohemya camı bulunmaktadır. Avrupa camcılık merkezlerinin, bu arada özellikle de Bohemya camcılarının ürünleri Osmanlı İmparatorluğunun üst düzey yaşamı içinde oldukça tanınmaktaydı. Bohemya cam teknikleri, Osmanlı İmparatorluğu’nun camcılık girişimlerinde oldukça önemli izler bırakmaktaydı.